Sosnowiec zabytki, atrakcje, przewodnik

Sosnowiec jest miastem stosunkowo młodym, ponieważ pierwsze informacje na temat miasta pochodzą z połowy XVIII wieku. Powstanie związane jest z III rozbiorem Polski i zbiegającymi się w tym miejscu granicami zaborów. Miejsce to określano jako Trójkąt Trzech Cesarzy, ale rzeczywistą nazwę Sosnowice, a od 1830 roku Sosnowiec wzięło od rosnących w tym miejscu borów sosnowych.

Zamek Siedlecki w Sosnowcu

Historia

Powstanie miasta to rok 1727, o czym świadczą zapiski z tutejszej parafii mysłowickiej. Największy rozwój miasta przypada na lata 1850-80 i związany był z budową Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Pierwsza osiedliła się tu rodzina Diedlów, a wraz z zapotrzebowaniem na silę roboczą zaczęła napływać ludność robotnicza. W 1902 roku Sosnowiec otrzymał prawa miejskie, a trzy lata później miały tu miejsce strajki rewolucyjne oraz powstanie Republiki Zagłębiowskiej, niestety szybko rozbitej. W latach 1918-1939 miasto jest w woj. Kieleckim a w czasie II wojny włączone do III Rzeszy.

Pierwsze dzielnice

Najstarszą dzielnicą miasta jest Stary Sosnowiec nad rzeką Brynicą, będący początkowo osada młyńską, później usamodzielniony podzielił się na Stary i Nowy Sosnowiec. Kolejną dzielnica była powstała w XVII wieku Kuźnica, zapoczątkowana przez mała kuźnię, a z czasem przekształcona w osadę przemysłową z szybem Wilhelma i fabryka papieru. Również XIX-wieczna Ostra Górka to dzielnica historyczna ze starą kopalnią o tej samej nazwie. Kolejna dzielnica – Pogoń istniała jako wieś jeszcze w XIV wieku, ale dopiero czterysta lat później funkcjonowała tu kopalnia Pogonia. W tej dzielnicy rozwinęły się zakłady przemysłowe, w tym walcownia stali i przędzalnia, a także kilka szkół. Trzy pozostałe dzielnice, to Radocha z Kopalnią Szarlota, Sielec z zamkiem i Kopalnią Ludwika oraz Środulka z fabryką chemiczną i włókienniczą i przyległymi pałacami – dziś obiektami muzealnymi.

Zabytki świeckie

Chociaż Sosnowiec jest miastem młodym nie brakuje tutaj miejsc, które warto odwiedzić. Wśród obiektów świeckich znajdują się tu dawne pałace pofabrykanckie, zamek i budynki mieszkalne. Najważniejszy Zamek Siedlecki wraz z przylegającym do niego parkiem powstał w 1620 roku. Ciekawym miejscem jest też zespół pałacowo-parkowy z XIX wieku, należący do Schoena. Inne obiekty po dawnych fabrykantach, to przede wszystkim pałacyk klasycystyczny z parkiem w Zagórzu wybudowany około 1790 roku, XIX-wieczny Pałac Dietla, budynki mieszkalne, w tym dom sztygara, willa Piatkowskiego, kamienica mieszkalna z XIX wieku, budynek Szkoły Realnej również z XIX wieku, zespół zabudowy dawnego Banku Polskiego wzniesiony w latach 1922-1924, budynki mieszkalne, administracyjne, bankowe i szkolne, Budynek Dworca Głównego z połowy XIX wieku, magazyn soli w Niwce wybudowany w 1725 roku i wiele innych ciekawych obiektów.

Zabytki sakralne

W Sosnowcu nie brakuje również ciekawych kościołów. Do tych najważniejszych i zarazem najstarszych, o największej wartości zabytkowej można zaliczyć Kościół św. Joachima w Zagórzu, który powstał w 1848 roku, XIX-wieczne: Kościół Jana Chrzciciela w Niwce, Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa, Cerkiew prawosławna wybudowana w latach 1888-1889, pochodzące z XX wieku Kościół św. Tomasza Apostoła i Kościół ewangelicko-augsburski, Zespół zabudowy Kościoła Katedralnego powstały na przełomie XIX i XX wieku, Zespół zabudowań Parafii Rzymsko-Katolickiej pw. Niepokalanego Poczęcia NMP oraz mauzoleum rodziny Dietlów.

Informacje ogólne

Powierzchnia 91,06 km²
Ludność 217,7 tys.
Gęstość 2390,1 os./km²
Prawa miejsckie 1902 rok